شبکه ایدهها، افکار، یادداشتها و روایتها
ّّّشیوه، مجموعه به هم مرتبط یادداشتهای من است. برای انتخاب این نام معنای گسترده آن در زبان فارسی را در نظر داشتهام.
این یادداشتها عمدتا به زبان انگلیسی هستند. در سال ۲۰۲۱ با توجه به مشغلههای تحصیلی و پژوهشی و با توجه به وضعیت موجود و چالشهای پیشرو برایم ممکن نیست که به هر دو زبان فعالیتی برابر داشته باشم.
من همواره یادداشتهایم را در دفترهای گوناگون جمعآوری میکردم. اما دیگر نوشتن بر کاغذ به نظر کار هوشیارانهای نمیرسد. در عمل شما به یادداشتهایی که با دست نوشتهاید نمیتوانید سر بزنید و آنها را آنگونه که باید سامان بدهید و به ویژه در کارهای پژوهشی دوباره به کار بگیرید.
در مسیر جمع آوری نظاممند یادداشتها و فعالیتهای فکری و زبانی، به دنبال راهکاری دراز مدت، کارا و سودمند بودم. تا مدتها این جستجو مبنای سلسلهمراتبی داشت. به این معنا که به دنبال سامانی سلسلهمراتبی (hierarchical) بودم. راهکارهای بسیاری برای ساماندهی به یادداشتها وجود دارد و قریب به اتفاق آنها بر مبنای سلسله مراتب هستند. اما پس از ۲ یا ۳ سال تلاش و تجربه دریافتم که این شیوه ساماندهی پاسخ نهایی نیست. به ویژه هنگامی که به سامان بخشی به یادداشتهای پژوهشی در زمینه علوم اجتماعی و انسانی میرسیم، شیوه سلسله مراتبی به هیچ وجه پاسخگو نیست. دو راه برای پژوهشگر باقی میماند. به کار بردن دیتابیسهای پیچیده و گران قیمت (که پاسخ نهایی نیست)، یا یافتن راهکاری غیر سلسله مراتبی.
نیکلاس لومن (لومان) (Niklas Luhmann) برای سامانبخشی به یادداشتهایش از روشی استفاده میکرد که به Zettelekasten شناخته میشود (knowledge management and note-taking method used in research and study).
اما آنچه من یافتم دقیقا این روش لومن نبود. بلکه تلفیقی از روش لومن و روش سلسلهمراتبی بود. برای این منظور نرمافزارهایی در سالهای اخیر ساخته و گسترش داده شدهاند که مبنای کارکردشان روش لومن است، اما برای روش سلسلهمراتبی کاملا کارا هستند. به این ترتیب به بهترن پاسخ ممکن پس از ۴ سال تلاش رسیدم و امیدوارم برای مدت طولانی به همین روش کار را ادامه بدهم.
نام شیوه!
نام شیوه نیز مسیری مشابه طی کرده است. حساسیت من درباره واژهها مرا وامیداشته است تا برای هر پروژهای یک نام برگزینم. نامهایی که بتوانند باز محتوایی را به ویژه از حیث تنوع بر دوش بگیرند. واژه شیوه واجد چنین ویژگیهایی است.
ّّدرباره معنای واژه شیوه در واژهیاب بخوانید